โครงสร้างองค์ประกอบของนาคทัณฑ์วิหารพระพุทธ แบ่งได้ 3 ส่วนคือ ส่วนบน ส่วนกลาง และส่วนล่าง ส่วนบนเป็นลายประเภทลายหน้ากระดาน ในลักษณะลายกระหนกหัวม้วนโค้ง ส่วนกลางเป็นลวดลายหลัก มี 2 ลักษณะ เป็นลายพญาลวง หันเศียรออกทางด้านนอก วางเท้าบนฐานส่วนล่าง ลำตัวทอดตวัดขึ้นทางด้านบน และตวัดปลายหางออกมาทางด้านนอกชี้ปลายหางไปยังส่วนหัว ปลายหางมีลักษณะเป็นช่อกระหนก อีกลักษณะ มีลายหลักเป็นลายมกรคายช่อกระหนก
ตัวมกรหันหน้าออกทางด้านนอก ลำตัวทอดขึ้นด้านบน ปลายหางตวัดกลับลงมาด้านล่าง ปลายหางเป็นลักษณะกระหนกหัวม้วนโค้ง ที่ปากของมกรคายช่อกระหนก แบบกระหนกหัวม้วนโค้งบากเป็นโค้งโดยรอบ ปลายแหลมลายมกรนี้ ประกอบกับลายกระหนก ลายทั้ง 2 ลักษณะนี้แกะสลักแบบทึบ ส่วนล่างเป็นลายเชิง รูปสามเหลี่ยม เป็นฐานรองรับส่วนกลาง มีลักษณะเป็นกรอบหยักคดโค้ง ภายในบรรจุลายช่อกระหนก และลักษณะรูปกระหนกหัวม้วนโค้ง 2 ตัวชนกัน เกิดเป็นช่องบาก 2 แฉก แบบเดียวกับกรอบหยักคดโค้งของลายบัวคอเสื้อและบัวเชิงล่างซุ้มประตูโขงในวัดเดียวกัน(พรรณนิภา ปิณฑวณิช,2546)
