ประเพณีขึ้นบ้านใหม่ เจ้าภาพจะเตรียมเครื่องสักการะหลายประการเพื่อเกิดความสวัสดีมงคล แก่มงคลแก่ตัวเองและครอบครัว ได้แก่ การบูชาท้าวทั้ง 4 หรือท้าวจตุโลกบาล ประกอบด้วย ท้าวธตรถ ท้าววิฬุรหก ท้าวกุเวร พระอินทร์และนางธรณี รวมเป็น 6 องค์ คนโบราณถือว่าพระอินทร์เป็นผู้บังคับบัญชาท้าวทั้ง 4 อยู่สวรรค์ชั้นจตุมหาราชิกใต้สวรรค์ชั้นดาวดึงส์ลงมา ส่วนแม่ธรณีถือว่า เป็นเจ้าของแผ่นดิน มีหน้าที่เป็นสักขีพยานบุคคลผู้ประกอบคุณความดี การกระทำบูชาท้าวทั้ง 4 มักทำเป็นเสาฝังกับแผ่นดิน โดยขุดลงไปประมาณ 1 ศอก บนเสาทำที่ไว้กระทงแยกออกเป็น 4 ทิศ ด้านบนสำหรับพระอินทร์ ด้านล่างสำหรับนางธรณี การทำพิธีบูชาทั้ง 4 ควรทำในเวลาตะวันขึ้นก่อนทำพิธีขึ้นบ้านใหม่ เพราะเชื่อว่าเทพทั้งหลายจะเสด็จตอนเช้า แต่ก็มีอยู่เป็นจำนวนมากที่นิยมทำพิธีนี้ในตอนเย็น ทั้งนี้อาจเพื่อให้พิธี ขึ้นบ้านใหม่เสร็จก่อน ป้องกันมิให้เกิดการฉุกละหุกในตอนเช้า จึงขึ้นอยู่กับเจตนาเป็นสำคัญ(มณี พยอมยงค์, 2538)