นาคทัณฑ์วิหารต้นแก้ว มีการแบ่งองค์ประกอบโครงสร้างเป็น 2 ประเภท คือ 1.แบบโครงสร้างองค์ประกอบเดียวทั้งชิ้น 2.แบบโครงสร้างองค์ประกอบแบ่งเป็น 2 ส่วน คือ ส่วนบนและส่วนล่าง ส่วนบนเป็นลายหลัก มี 4 ลักษณะ ได้แก่ นาคทัณฑ์ลายพญาลวงประกอบลายพันธุ์พฤกษา นาคทัณฑ์ลายนาคเกี้ยว นาคทัณฑ์ลายสิงห์คายช่อกระหนก นาคทัณฑ์ลายมกรคายช่อกระหนก ส่วนล่างมีลักษณะเป็นลายเชิง กรอบหยักคดโค้ง ภายในสลักลายช่อกระหนกม้วนออกมาจากดอกไม้ ลักษณะกระหนกหัวม้วนโค้ง บากรอยหยักโค้งรอบหัว ปลายมีลักษณะคล้ายใบไม้แบบเดียวกับนาคทัณฑ์แบบโครงสร้างองค์ประกอบชิ้นเดียว(พรรณนิภา ปิณฑวณิช,2546)
